Faber, Cocu, Gakpo? De rijzende ster (en enige Eindhovenaar) van PSV houdt zijn hoofd koel

Als Eindhovense jongen groeit Cody Gakpo op met een roodwit hart. In gedachten dribbelt hij langs de volle tribunes in het PSV-stadion als hij na school op de stadspleintjes oefent. Al snel valt hij op door zijn passeerbewegingen en geringe ontzag voor zijn tegenstanders, ook als ze veel ouder zijn dan hij.

‘Hij was niet bang om met ons mee te doen’, zegt Sidney Gakpo, de zes jaar oudere broer die Cody meenam naar het stenen voetbalveldje in de Eindhovense volkswijk Stratum, waar het ouderlijk huis van de familie Gakpo staat. ‘Cody was zes, mijn vrienden en ik twaalf. Maar het leeftijdsverschil schrok hem niet af. Hij was vastbesloten, wilde de beste zijn.’

Vastberadenheid

Die vastberadenheid ziet zijn broer nog altijd terug bij de 21-jarige buitenspeler van PSV, de enige Eindhovenaar in het internationale gezelschap dat de nieuwe trainer Roger Schmidt heeft verzameld. De koploper van de eredivisie trok deze zomer onder meer vier Duitsers, een Ivoriaan, een Zwitser en een Israëliër aan.

Tussen al het geweld van de aanwinsten maakt de geboren en getogen Eindhovenaar indruk. Met zes doelpunten (drie in de eredivisie, drie in de Europa League) is Gakpo de productiefste speler van PSV. De naam van de lange, tengere aanvaller (1.93 meter) wordt regelmatig in verband gebracht met het Nederlands elftal. Maar tot een debuut kwam het nog niet.

‘Cody merkt dat hij steeds belangrijker wordt voor PSV’, zegt Sidney (27), die zelf in jeugdopleiding van FC Eindhoven voetbalde. ‘Het mooie is dat hij zich niet anders gaat gedragen. Hij laat zich niet snel gek maken en blijft zijn doel helder voor ogen houden.’

Gedisciplineerd

Het komt mede door de gedisciplineerde opvoeding van de familie Gakpo. Samen met Sidney en jongere broer Duc groeit Cody op in een gezin met een Togolese vader en Nederlandse moeder. Zij leren elkaar kennen tijdens een vakantie in Togo. Vooral vader Johnny, die zelf profvoetballer was in Togo, houdt de teugels strak. Hij wil een mooie toekomst voor zijn zoons. School komt op de eerste plaats.

Nog voordat Cody en zijn broers naar de basisschool gaan, krijgen zij elke zondagochtend Nederlandse les van hun vader. ‘Hij leerde ons bijvoorbeeld te spellen. Daardoor hadden we een voorsprong toen we naar de basisschool gingen. Ik heb er nog elke dag profijt van’, zegt Sidney, die bezig is zijn master finance af te ronden. Duc zit op het atheneum.

Ook Cody, wiens zachte G zijn Brabantse komaf verraadt, kan goed leren. Hij krijgt vwo als advies voor de middelbare school, maar kiest na uitvoerig overleg met zijn ouders voor havo. Het voetbalveld trekt hem meer dan de schoolbanken en bij PSV is zijn ster dan al een paar jaar rijzende. Sidney: ‘Mijn ouders gingen akkoord op voorwaarde dat hij zijn havodiploma zou halen. Dat heeft hij zonder problemen gedaan.’

Publiekslieveling

In het Philips Stadion is Gakpo razendsnel uitgegroeid tot een publiekslieveling. Als Eindhovenaar heeft hij een streepje voor bij de fans. Geboren met een roodwit hart / Eigen jeugd en eigen stad / Co-dy Gak-po Eind-hove-naar. Zo klinkt het, in het coronaloze tijdperk, met enige regelmaat vanaf de tribunes. Otman Bakkal was in 2011 de laatste Eindhovenaar in het eerste elftal van PSV. Naast Gakpo en Bakkal droegen deze eeuw slechts vier andere spelers uit Eindhoven het PSV-shirt, onder wie Ernest Faber en Phillip Cocu.

Begin jaren negentig is Eindhovenaar Twan Scheepers drie seizoenen de spits van PSV. De aanvaller weet niet te overtuigen en vertrekt naar MVV, maar keert na zijn carrière terug als jeugdtrainer bij PSV. Scheepers werkt in totaal vijf jaar samen met Gakpo, die op 6-jarige leeftijd wordt toegelaten tot de jeugdopleiding van PSV. Fysiek heeft hij dan al een streepje voor op veel van zijn teamgenoten, van wie Jordan Teze en Amando Obispo ook het eerste halen.

De voormalig jeugdtrainer herkent zich in de woorden van broer Sidney. ‘Cody maakte al heel vroeg kenbaar dat hij als doel had het eerste te halen en was daar enorm op gefocust. Ik weet nog dat wij als trainers tegen elkaar zeiden dat hij weleens een van de spelers kon zijn die het daadwerkelijk zouden halen. Niet alleen vanwege zijn voetballende kwaliteiten, maar nog meer door zijn vastberadenheid.’

Naakte waarheid

De discipline die Gakpo van huis uit heeft meegekregen, straalt af op zijn gedrag op het voetbalveld. Na een wedstrijd kijkt Scheepers regelmatig beelden terug met spelers om hun spel te analyseren. Waar sommigen het moeilijk vinden om na een slechte wedstrijd geconfronteerd te worden met de naakte waarheid, klopt Gakpo zelf aan bij Scheepers.

Hij hoeft niet per se zijn doelpunt terug te zien, maar wil weten wat hij in bepaalde situaties beter of anders had kunnen doen. Scheepers: ‘Hij durfde zich heel kwetsbaar op te stellen, was vooral benieuwd naar hoe hij zich kon verbeteren. Ook na een mindere prestatie leek hij onverstoorbaar richting zijn doel te werken.’

Scheepers, tegenwoordig assistent-trainer van Cocu bij Derby County, ziet in de voetballer van nu veel terug van het talent van vroeger. Terwijl PSV afgelopen jaar een dramatisch seizoen beleefde, haalde Gakpo een redelijk constant niveau, alsof hij de crisis van zich af liet glijden. En na de grootse renovatie deze zomer onder trainer Schmidt is Gakpo een van de weinige basisspelers van vorig seizoen die zijn plek heeft behouden.

Worsteling

Toch zijn er ook momenten in de jeugd waarop hij met zichzelf worstelt. Gakpo is een van de betere spelers bij PSV onder 19 jaar. Als beloning speelt hij zijn wedstrijden regelmatig met Jong PSV en mag meetrainen met het eerste team. Scheepers noemt die periode ‘de gevarenzone voor elke jeugdspeler’. ‘Voor veel talenten gaat het op dat moment niet snel genoeg. Ze krijgen voor het eerst te maken met twijfels en teleurstellingen.’

Zo ook Gakpo. Voor zijn gevoel zijn de stappen die hij zet niet groot genoeg. Scheepers: ‘Soms moest hij de week na een training bij het eerste of wedstrijd bij Jong PSV weer met PSV onder 19 meedoen. Dan kun je jezelf weleens tegenkomen.’

Hoewel Scheepers dat seizoen niet de trainer is van Gakpo, praat hij in die periode geregeld met het talent. ‘Ik was vooral bezig om hem af te remmen en hem duidelijk te maken dat dit er ook bij hoort richting de top. Uiteindelijk is het dan aan de speler zelf hoe hij ermee omgaat.’

Geleidelijk

Gakpo debuteert in 2018 onder Cocu bij PSV. Via de weg der geleidelijkheid dribbelt hij zichzelf de afgelopen seizoenen naar een basisplek. Vanaf links trekt hij graag naar binnen om met zijn sterke rechterbeen de korte of lange hoek te zoeken. Op die manier scoorde hij dit seizoen al tegen FC Groningen en Rosenborg.

Het is een wapen waar Gakpo als kleine jongen al aan schaaft. In de achtertuin dient de schuur als doel. Samen met zijn broer Sidney lost hij eindeloos veel schoten. Sidney: ‘Als we uit school kwamen was de eerste vraag van onze ouders hoe het op school was gegaan. Daarna gingen we al snel voetballen. De een ging keepen, de ander schieten. Voor Cody was het lastig om te scoren omdat ik veel ouder en groter was dan hij.’

Als het slecht weer is laat vader Johnny videobanden van Maradona en Pelé zien of analyseert hij de laatste wedstrijden van zijn zoons. In dat opzicht is er niks veranderd bij de familie Gakpo. Sidney en Cody hebben beiden hun eigen huis in het centrum van de stad, op een steenworp afstand van het stadion, maar komen nog zeker drie keer per week bij hun ouders over de vloer. Sidney: ‘Net als in de jeugd bespreken we dan wat Cody beter of anders had kunnen doen. Al genieten we als gezin natuurlijk ook van de mooie momenten. Maar je leert het meeste van je fouten.’

Ruim vijftien jaar nadat Gakpo voor het eerst het shirt van PSV over zijn schouders trok, heeft hij zijn ambitie waargemaakt: een belangrijke speler worden bij zijn favoriete club. Hij is een van de zelfopgeleide spelers die de club straks voor veel geld hoopt te verkopen. Zelf is de aanvaller daar nog niet mee bezig, weet zijn broer. Sidney: ‘Nu hij een belangrijke speler is, heeft hij een nieuwe droom: als Eindhovenaar kampioen worden met PSV.’