Eerste divisie is oneerlijker door deelname van de beloftenteams
Competitievervalsing is een groot woord, maar de beloftenteams van rijke ploegen als Ajax en PSV zitten een eerlijk verloop van de eerste divisie dwars, blijkt uit onderzoek van Opta op verzoek van de Volkskrant.
De eerste divisie is oneerlijker geworden door de deelname van de beloftenteams van Ajax, PSV, AZ en FC Utrecht. Als deze jeugdploegen op vrijdag hun wedstrijden spelen, presteren ze aanmerkelijk zwakker dan als ze op maandag spelen. Op vrijdag behalen ze gemiddeld 1,2 punten, op maandag 1,6 punten. Op vrijdag verliest een beloftenteam in 45 procent van de gevallen, op maandag is dat 28 procent. Dat blijkt uit berekeningen van onderzoeksbureau Opta.
Opta vergeleek op verzoek van de Volkskrant alle wedstrijden sinds de intrede van de beloftenteams in het seizoen 2013-2014 - de onderlinge duels werden buiten beschouwing gelaten.
Liever op vrijdag spelen
De overige eerstedivisionisten zijn bekend met het fenomeen, al zijn de exacte cijfers nieuw voor ze. Ze spelen liever op vrijdag tegen de beloftenploegen dan op maandag. Koploper NEC denkt vanavond tegen Jong Ajax, de nummer twee op de ranglijst, meer kans te maken dan na het weekeinde.
'Waarom ik liever op vrijdag speel?', zegt NEC-trainer Adrie Bogers. 'Simpel, dan is de selectie van de beloftenteams toch vaak wat kleiner, omdat sommige spelers gespaard worden om in het weekeinde mogelijk in het eerste elftal mee te doen.'
Bogers noemt als voorbeeld de maandagwedstrijd die NEC tegen Jong PSV speelde in september. In de basis stonden toen bij PSV onder andere Adam Maher en Pablo Rosario, spelers die afgelopen weekeinde met het eerste elftal uitkwamen tegen PEC Zwolle. Het werd 3-3. Jong PSV verloor vier dagen later, op vrijdag, met 5-0 van FC Den Bosch. Bogers: 'Daar stond ineens een veredeld jeugdelftal op het veld. Competitievervalsing is misschien een groot woord, maar helemaal eerlijk zou ik het ook niet willen noemen.'
Competitievervalsing is misschien een groot woord, maar helemaal eerlijk zou ik het ook niet willen noemen
Aangescherpte regels
Op de site van de KNVB staat waarom de beloftenteams vier jaar geleden zijn toegelaten tot de eerste divisie: 'De belangrijkste reden is het creëren van weerstand. Weerstand is goed voor de ontwikkeling van talentvolle spelers. Dit is op termijn ook goed voor de competitie en het gehele Nederlandse voetbal.'
Om het niveauverschil tussen de beloftenteams en de traditionele eerste divisionisten te verkleinen heeft de KNVB verschillende aangescherpte regels geïntroduceerd. Zo mogen maximaal twee spelers van het eerste elftal tegelijkertijd deelnemen aan een wedstrijd van de beloften. Voor spelers onder de 23 jaar geldt dat ze niet voor het beloftenteam speelgerechtigd zijn als ze vijftien wedstrijden of meer voor het eerste team zijn uitgekomen.
De beloftenteams kunnen geen kampioen worden of promoveren. Dat kun je toch geen volwaardige competitie noemen?
Volwaardige competitie?
Zelfs met de aangescherpte regels leidt de maandag-vrijdagverdeling tot een opvallend verschil, zegt Joris van de Ban, statisticus bij Opta: 'Vorig seizoen speelden VVV en Fortuna Sittard liefst vier keer op maandag tegen een Jong-ploeg, terwijl er zeven ploegen maximaal één keer op maandag aantraden tegen een Jong-team. Dat dit dus tot een verschil in punten heeft geleid, lijkt me duidelijk. Helmond Sport trof vorig seizoen niet een keer een belofteteam op maandag.'
NEC-trainer Bogers: 'Tel daarbij op dat de beloftenteams geen kampioen kunnen worden of kunnen promoveren. Sterker nog: zelfs een periodetitel telt niet echt voor de beloftenteams. Dat kun je toch geen volwaardige competitie noemen? Maar goed, voor ons telt maar één ding: kampioen worden en promoveren, daarvoor moeten we ook van de beloftenteams kunnen winnen.'
Betaald voetbal is nu eenmaal een centenkwestie
'Corruptie aan de top maakt Jupiler League kapot: stop de beloften', stond er te lezen op een spandoek dat tijdens de wedstrijd tussen Go Ahead Eagles en Jong Ajax bijna de gehele korte zijde van De Adelaarshorst bedekte. Naast de tekst ook nog een beeltenis van Marlon Brando als Don Corleone in The Godfather. De boodschap is duidelijk: het toelaten van Jong Ajax, Jong PSV, Jong FC Utrecht en Jong AZ is competitievervalsing. Een van de belangrijkste kritiekpunten betreft het verschil in omvang van de selecties. De teams die dit seizoen de meeste spelers hebben gebruikt zijn de vier beloftenelftallen: Jong Ajax gebruikte in totaal 34 spelers. NEC staat met 25 spelers bovenaan het rijtje met reguliere teams. Dan is er nog het verschil in begroting. De beloftenteams stellen soms spelers op die meer kosten dan de gehele begroting van een reguliere eerstedivisieclub. Neem Metteo Cassiera. Voor de topschutter van Jong Ajax heeft de club zo'n 5miljoen euro betaald. Dat is net zoveel als de begroting van Fortuna Sittard en Telstar, de nummer drie en vier van de eerste divisie, bij elkaar opgeteld. Dat David Neres, een peperdure aankoop van Ajax, vorig jaar enkele wedstrijden in de eerste divisie speelde, werd Ajax door de concurrenten ook niet in dank afgenomen. Tussen de 12 en 15 miljoen euro werd er betaald voor de Braziliaanse aanvaller. Ter vergelijking: dat is ongeveer net zoveel als de begroting van RKC, De Graafschap, MVV en Helmond Sport bij elkaar opgeteld. Jong Ajax-trainer Michael Reiziger vindt de kritiek onzin. 'We zijn een bedrijf. En als je in de Champions League speelt hoor je toch ook niet: dit is oneerlijk want die Engelse clubs hebben meer geld? In de eredivisie hebben Ajax en PSV toch ook de grootste begroting, daar hoor je niemand over klagen. Dit hoort gewoon bij voetbal: de ene club heeft nou eenmaal meer geld dan de ander. Dat kun je als kleine club ook zien als een uitdaging.'